Επίσης χάθηκε και το εκκλησάκι πάνω στη χώρα -Κάστρο, μήπως ήταν του
Προφήτη Ηλία; Κανείς δε το γνωρίζει, ήταν αγνώστου Αγίου.
Αλλά και αρχαιολογικά δεν γνωρίζωμε σε ποια θεότητα ήταν ο αρχαίος Να-
ός. Λέγεται πώς βρέθηκε το: “ΠΑΛΑΘΑ”. ΠΑΛΑΔΑ η θεά Αθηνά ονομαζόταν.

Έξω του προαυλίου χώρου βρίσκονται πωρολιθικές πέτρες, οι οποίες στην ά-
κρη σχηματίζουν κύρτωση.
Επίσης και η κασιδόπετρα πού έχει σχήμα βάθρου, νομίζω πώς ήταν η βά-
ση κάποιου κίονος από τον αρχαίο Ναό.
Είναι πεταμένη η βάση στον προαύλιο χώρο του Ναού -κάτω από το δένδρο- ο Βασίλης Παπαγεωργίου, σελίς 3 γράφει: “Υπάρχουν λείψανα αρχαίου Ναού Δωρικού Τύπου και

εκ’ αυτών έχει αυτή υπάρχουν συντρίμματα λελαξευμένων πωρωλίθων και εν αυτώ άνευρων κιονόκρανον Δωρικού ρυθμού*”.
* Το κιονόκρανον πρέπει νά είναι στην Αρχαία Ολυμπία.

Ο πρώτος ήχος της Δωρικής Μουσικής είναι ανδροπρεπής, αυστηρός και
θυμίζει πολεμική σύγκρουση. Η κλαγγή των όπλων και των ασπίδων δείχνει
τους Δωριείς πού πολεμούν να επιβιώσουν στα κακοτράχαλα μέρη της Ελλά-
δος.

Άξια λόγου είναι τα ευρήματα στο χώρο της Ανάληψης τα οποία βρέθηκαν από τον αείμνηστο Ανδρίκο Φωτακόπουλο.
Είναι 1 δικέφαλος αετός Και 1 λιοντάριον με σηκωμένη την ουρά του τα οποία   παρεδόθησαν   στην αρχαιολογική υπηρεσία Ολυμπίας δια περαιτέρω έρευνα.

1. ΑΣΚΗΤΗΣ – Το Μέγα Σπήλαιο του Ν. Ηλείας

Αρχίζουμε με το πρώτο, μεγάλο, μνημειώδες έργο της φΰσης… Την Ασκητή,όρατο χέρι του Θεοΰ έσμιξε δυο θεόρατα βουνά και τα σκέπασε με χώμα,ΐλλωσιές, πεΰκα.
Είναι το Μέγα Σπήλαιο της Ηλείας. Το Μέγα Σπήλαιο της Αχαίας, το ανέειξε ο Μοναχισμός. Εδώ έσβησε ο μοναχισμός… Ερημώθηκε και το Μοναστήρι
.Κάποτε είχε πολλούς μονάχους, αλλά η φωτιά τους έδιωξε. κάηκε το ωραιότερο ξύλινο συγκρότημα
Εχει εκδοθεί και  βιβλίο Ι.Μ. Ασκητή Γουμέρου, έκδοση Ιεράς
μροπόλεως Ηλείας

***Περισσότερες πληροφορίες σε ξεχωριστό πεδίο μολις συμπληρώσω αρκετό υλικο

2. ΑΓ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΝΙΚΟΒΑΣ ή ΝΙΚΑΒΑΣ

Ενα δεύτερο μνημείο του Γουμέρου. Ο Αγ. Αγιάννης ο Πρόδρομος, που τιμαι στην Γενέθλιο ημέρα του Βαπτιστοΰ, 24 Ιουνίου, λέγεται και τ’Αγιαννιου Ριγανά.
Από τις πολλές ρίγανες στον τόπο.
. Η περιουσία, η εκκλησία, τα κελιά, ανήκουν στον Πανάγιο Τάφο.
Στην Εξαρχία του Παναγίου Τάφου.

Το λιθόκτιστο μοναστήρι, συγκρότημα απαράμιλλης τέχνης και πολισμοΰ είναι του 9ου αιώνα. Ο Ανδρόνικος – Παλαιολόγος μνημονεύεται στην αναμνηστική του επιγραφή.

Ήταν βυζαντινός ναός σταυροειδής με τρούλο. Άνηκε στους λεγόμενους σταυροειδείς – σπηλαιοειδείς αγιορείτικους ρυθμούς του Αγίου Όρους. Πριν από 25 χρόνια ήλθε

κάποιος καλός μάστορας και έφτιαξε τη σκεπή, η οποία είχε μετατραπεί σε δίριχτη, απλή, σαμαροειδής σκεπή.  Την παραμονή 23 Ιουνίου στον εσπερινό, καταφθάνει αρκε-
τός κόσμος. Από το Γούμερο, Μουζάκι, Κουτσοχέρα, Ώλενα, Καρυά, Αγ. Άννα κ.λπ. Ο Καλόγερος Αμβρόσιος ήταν σπουδαίος άνθρωπος. Προ ετών γύριζε
στα χωριά και μάζευε προσφορές για το Μοναστήρι. Του έδωσε άλλη πνοή. Έφερνε όργανα έξω απ’τον περίβολο και οι κάτοικοι έψηναν γουρνοπούλες.
Αυτό συνεχίστηκε μέχρι τα τελευταία χρόνια, οπότε ατόνησε.
Αναβίωσε πάλι πριν από 10 χρόνια, βράζονταν χονδρά κρέατα και προσφέρονταν στους προσκυνητές.
Ανήμερα γίνεται θεία λειτουργία με τα Ιερά σκεύη τα οποία γράφουν τις δωρεές απ’τον Πανάγιο Τάφο.
Στο πέρας της θ. λειτουργίας γίνεται η λιτάνευση της Ιεράς εικόνας, μέχρι τη “φιάλη” υπαίθριο σκέπαστρο όπου ο ιερεύς κάνει αγιασμό.
Μετά επακολουθεί γεύμα με νηστίσιμα αν είναι το Πάσχα νωρίς,αν όχι πρώιμο, είναι κατάλυση εις πάντα, πλην Τετάρτης και Παρασκευής.
Δεσπόζουσα μορφή των νεοτέρων χρόνων ο Βασίλης Τζουανόπουλος, .
Οπως επίσης και η Διονυσία Τζουανοπούλου (γνωστή ως Σούλα) η οποία διατηρεί το μοναστήρι στην τωρινή του κατάσταση.

***Περισσότερες πληροφορίες σε ξεχωριστό πεδίο μολις συμπληρώσω αρκετό υλικο

3. ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΤΟ ΠΑΓΚΑΛΙ

Ένα άλλο όμορφο γραφικό εκκλησάκι, λίγο πιο πάνω απ’τον Αγιάννη της
Νίκοβας είναι ο Άγιος Νικόλαος στο Πάγκαλι. Εκεί πώς πήρε την ονομασία
Πάγκαλι δεν γνωρίζουμε. Εικασία κάνω πως όλοι εκεί ήταν καλοί, πάγκαλο*,
άνθρωποι.
Ο Άγιος Νικόλαος στο Πάγκαλι ξεκίνησε να φτιάχνεται τα νεότερα χρόνια
Από τον Κώστα Συλλαϊδόπουλο. Το 1972 επί Παπαχαραλάμπους Δούζα. Πρωτολειτούργησε και έκτοτε λειτουργείται και παράθετε γεύμα αγάπης η Ντίνα
Τσαμπούκου.
Νεότερες μαρτυρίες των χωριανών λένε πως ο Γέρο Μιχάλης Ροδόπουλος
τον έφτιαξε πριν από πολλά χρόνια. Το παιδί του, Φώτης, με τον εγγονό του
Γιώργη, τον διαμόρφωσαν στη σημερινή του μορφή
Πάντως είναι ένα γραφικό εκκλησάκι απλής, βασιλικής μονόκλιτης με απέριττο τέμπλο και πολλές εικόνες, δωρεές των ευσεβέστατων χριστιανών μας.
Ο παπά Χαράλαμπος την 1η Φεβρουαρίου 1972 έκανε την πρώτη θεία λειτουργία και τον αγιασμό του Αγίο Τρύφωνος για τα κηπευτικά. Έκτοτε το εκκλησάκι κάθε χρόνο

τιμάται την ΙΟην Μαίου.

4.ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ

Ο Προφήτης Ηλίας είναι πέρα απ’την τοποθεσία Κόκκινη στον Πλατανά ή στου Ντρίβα όπως λέγεται από πολλούς σήμερα. Είναι ένα εκκλησάκι μικρό,
απέριττο, μονόκλιτη βασιλική με ένα ξύλινο τέμπλεο. Μνημονεύεται από παλιά ως Προφήτης Ηλίας του Γαλητέρι. Το 1920 ο Νικόλαος Παπαδόπουλος, έκτισε το

μισοκαταστρεμμένο ναϋδριον. . Τελείωσε το 1924.
Στις 20 Ιουλίου κάθε χρόνο γίνεται πανηγύρι προς τιμή του.
Το 2005, μετά από 10 χρόνια ξαναλειτούργησε.
Ο Αηλιάς συνδέθηκε και μ’ένα ιστορικό γεγονός της πατρίδας μας. Την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο το 1974.

5.ΑΓΙΟΙ ΘΕΟΔΩΡΟΙ

Το εξωκλήσι των Αγίων Θεοδώρων είναι στο Κόκκινο νερό, όπου το χωριό
υδρευόταν παλιά. Αλλά συγκεκριμένα είναι στη Βάλτα*. Ένα μέρος με ιστορία και εκεί…
* Βάλτα λέγεται γιατί έβαλαν τα χρυσά νομίσματα οι “κλέπτες” Μαργανείς τα οποία είχαν κλέψει από το Άργος.
Το εξωκλήσι τιμάται το Σάββατο της πρώτης Κυριακής των Νηστειών.
Οι κτήτορες της εκκλησίας φαίνεται να είναι οι Τζουαναίοι ή και συγγενείς αυτών. Όπως και της Αγ. Μαρίνας λίγο πιο πάνω και στην τοποθεσία Μάργανα.
Το 1987 η εκκλησία κάηκε απ’την φοβερή πυρκαϊά που ξέσπασε στην περιοχή.
Η εκκλησία είναι απλή βασιλική, όπως σχεδόν όλες οι εκκλησίες – εξωκλήσια του χωρίου.
Το δύσκολο για τους Αγ. Θεοδώρους στη Βάλτα Γουμέρου είναι ότι ο δρόμος είναι δύσκολος. Χειμώνας καιρός κόβεται η διέλευση οχημάτων.
Οι Άγιοι Θεόδωροι είναι η μοναδική εκκλησία του Γουμέρου η οποία παρέμεινε μέχρι σήμερα από τις παλιές εκκλησίες πριν την Κατοχή.
Διότι γνωρίζουμε ότι η περιοχή είχε και άλλα μικρά εκκλησάκια
Στην Ράζεβα αγνώστου Αγίου
Στην Αρδενίτσα Αγ. Νικολάου
Στο Γκορτσιά αγνώστου Αγίου
Στον Κόρακα αγνώστου Αγίου.
Πάντως οι Τζουαναίοι, από τους πιο παλιούς κατοίκους του Γουμέρου, κράτησαν τους Αγίους Θεοδώρους μέχρι σήμερα.
Επίσης φαίνονται και κτήτορες της Αγ. Παρασκευής Γουμέρου με τους άρχοντες Αντωνακόπουλοι, Τζουαναίοι, Καραλαίοι, Παπαδόπουλοι.

6. ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΝΑ

Στα αρχαία Μάργανα, είναι κτισμένη η Αγία Μαρίνα, ένα απλό εκκλησάκι βασιλικού ρυθμού με απλοϊκές εικονίτσες.
Κτήτορες της εκκλησίας είναι οι Αφοί Τζουανόπουλοι, με τη συνδρομή συγγενούς τους από εξωτερικό.
Λέγεται ότι βρέθηκε μικρό εικονισματάκι στο Κόκκινο νερό, ενώ έσκαβαν οι
εργάτες για τα έργα της υδροδότησης του Γουμέρου.
Η μνήμη της εορτάζεται στις 17 Ιουλίου.

7. ΑΓΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ

Η Αγία Κυριακή, σύμφωνα με την Επισκοπή Ωλένης ή Βωλαίνης, πρέπει να ήταν η μοναδική εκκλησία με την Ανάληψη όπου λειτουργούσε ο Επίσκοπος
Ωλένης.
Στις 2 με 3 τελευταίες αράδες στο αμπέλι του Ν. Φωτακόπουλου (Πουρνάρα), εκτεινόταν το μήκος της Αγίας Κυριακής. Απέναντι φαίνεται η κορυφή τον
Ερύμανθου.
Στην πλαγιά κάτω απ’το αμπέλι υπάρχουν όλες οι πέτρες του οικοδομήματος της Αγίας Κυριακής. Φαινόταν πως ήταν αρκετά μεγάλη εκκλησία και μά-
λιστα Μητροπολιτική, διότι ο Επίσκοπος Ωλένης, συνήθιζε να λειτουργεί εκεί.

8. ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ

Ο σωρός από πέτρες και τα θεόρατα πουρνάρια έχουν κατακαλΰψει την πάλαι ποτέ εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα.
Ο Θεοδωράκης Κανταρές, πάππους του Λυσανδράκη Κανταρέ, θυμήθηκε την εκκλησία να στέκει ως οικοδόμημα στη σημερινή της τοποθεσία.
Από τους γεροντότερους του χωρίου, ουδείς δεν θυμάται την εκκλησία να “στέκεται”. Όλοι πεσμένη την θυμούνται και τα πουρνάρια να την έχουν καλύψει.
Πριν από 20 χρόνια έφυγε το τρακτέρ του Π… του Σ…. και τον πλάκωσε με την άμμο. Το παιδί βγήκε σώο και αβλαβές μέσα από τις ρόδες του ελκυστήρα.
Από τότε στήθηκε το εικονοστάσι του Αγίου Παντελεήμονα κοντά στο δρόμο.
Στο Γοΰμερο όντως ήταν σε μεγάλη τιμή ο Άγιος.
Εορτάζει στις 27 Ιουλίου.

9. ΠΑΝΑΪΤΣΑ ΣΠΗΛΑΙΩΤΊΣΣΑ
(Η ΠΑΝΑΓΟΥΛΑ)

Η γλυκιά μας Παναγιά ή Παναγοΰλα ή Παναϊτσα μέσα στη σπηλιά, φαντάζει σαν αετοφωλιά στο βράχο. Γυρω, γυρω την καλλωπίζουν οι κισσοί, τα πεύκα, η αγριάμπελη…
Η πρώτη εκκλησία ήταν στο δρόμο επάνω, εκεί που είναι το εικονοστάσι σήμερα.
Αργότερα μεταφέρθηκε κάτω στην σπηλιά η οποία δεν ξεπερνά σε διαστάσεις ένα υπνοδωμάτιο*.
Άλλη άποψη λέει πως στ’αλήθεια ήταν εικόνα στη σπηλιά χρυσοποίκιλτη. Εκεί ήταν η εκκλησία και μετά για την προσέλευση των πιστών χτίστηκε επάνω
στο δρόμο. Αλλά η πλειονότητα των γερόντων λέει πως κάτω ήταν η εκκλησία στη σπηλιά με αρκετούς μοναχούς, αργότερα έμειναν δυο.
* Οι χωριανοί δεν ήθελαν κατ’ αρχάς να είναι η εκκλησία μέσα στη σπηλιά. Διότι ήταν παλαιότερα “Ναός” ειδωλολατρικός ή τάφος Μυκηναϊκού άρχοντα.
Στην Σπηλαιώτισσα σταμάταγαν οι διερχόμενοι της Ιεράς Οδού. Έκαναν σπονδές και θυσίες.
Τα κελιά τους ήταν στον πλάτανο που τρέχει γάργαρο νερό.

Το εικονοστάσι της Σηηλαιζύτισσας, άσπρο σαν περιστέρι… Ήταν το μέρος όπου ήταν παλιά η εκκλησία. (Μάλλον φτιάχτηκε απ’ τον Ιερέα Σπήλιο Σπηλιάδη εκ
Περσαίνης.
Διότι εκεί σκόνταψε τ’ άλογο του και σώθηκε απ’ τον παράπλευρο γκρεμό. Τ’ άλογο λέγεται πως ξεκοιλιάστηκε από αιχμηρή σχιντόριζα.

ΤΟ ΜΑΤΙ
Ο κισσός που ξεκινάει μέσα απ’την εκκλησία και έχει τις ρίζες του μέσα στο
Ιερό, έχει “σκαρφαλώσει” έξω από την εκκλησία πάνω στο βράχο.
Αυτός ο κισσός παράγει στα φΰλλα του πάνω ένα εξαίσιο θέαμα. Κάθε φύλ-
λο και ένα μάτι. Υπάρχουν και άλλα φΰλλα με δΰο μάτια, είναι όμως σπάνια.
Παλαιότερα λέγεται πως ήταν όλη η μορφή της Παναγίας μας.

10. ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

200 μ. κατηφορίζοντας στην άσφαλτο απο την Παναΐτσα την Σπηλιώτισσα στο αριστερό μας χέρι, πάνω σ’ένα λο-
φίσκο, αγναντεύουμε τον γραφικό Άγιο Γεώργιο.
Ο Άγιος Γεώργιος είναι μια απλή, βασιλική, μονόκλιτη εκκλησία.

Η εκκλησία πρέπει να είναι πρόσφατα χτισμένη από τους γειτόνους. Όταν ο Άγιος Γεώργιος τιμάται τη Δευτέρα της Λαμπρής, πλήθος κόσμου πηγαίνει
στο λοφίσκο του Αγίου Γεωργίου.

Ο καινούργιος Αγ. Γεώργιος, έργο Ιωάννου Κολοβάδη (συνταξιούχου Αστυνομικού)

11. ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ

Η Αγία Βαρβάρα είναι σύγχρονη εκκλησία, δεκαετία ’70-’80. Την έφτιαξε η Παναγιώτα Αγγελοπούλου “Πάτσιο”.
Είναι απλή  μονόκλιτη,.
Εορτάζεται στις 8 Δεκεμβρίου

Μοναδικό μνημείο το οποίο έχει χαρακτηριστεί από το Υπουργείο Πολιτισμού είναι ο Ασκητής ως
ΜΝΗΜΕΙΟ    ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ,    ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟΥ    ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ, ”Κ995/9-12-1991”

 

Related Posts

Υποστήριξη

Η προσπάθεια μας να βρούμε όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες εξαρτάται απο όλους εσάς.
Εάν έχετε πληροφορίες ή πηγές μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας.